Thẩm Bích Vi vốn dĩ cực kỳ khó mời. Cô nàng chỉ vừa kịp đến trước khi Trưởng công chúa giá lâm, lại còn bị Diệp Lăng Ba liếc xéo:
– Tối nay cô hãy đến, mọi người tiện thể đón cả cô luôn.
Đúng Dậu ba khắc, loan giá của Trưởng công chúa đã đến. Vì đã có dặn trước đây chỉ là một buổi tiệc bình thường, nên không còn cảnh ai đó mặc lễ phục nữa. Có lẽ mấy hôm nay Ngụy phu nhân đã học bổ túc lại lễ nghi, đích thân mời một bà vú trong cung đến chỉ dạy. Nhờ vậy, bà ấy đã học được cách đón tiếp rất ra dáng, có thể tự mình đón Trưởng công chúa vào tiệc.
Trong tiệc, Ngụy phu nhân ở bên cạnh phụng dưỡng; Bình quận vương phi chia thức ăn; Ngụy phu nhân cẩn thận bày đũa; Cảnh hầu gia phu nhân bưng canh. Thẩm phu nhân vội vã nhận lấy và nói:
– Sao có thể làm phiền lão thái quân?
Bữa tiệc không có gì bất ngờ. Đến lúc tan tiệc, Thẩm Bích Vi lại biến mất. Thanh Lan biết rõ chuyện gì đang xảy ra. Nàng đang bận sắp xếp cho các muội muội lên xe ngựa. Mấy lần trước chỉ hơi lơ là một chút, hết chuyện Ngụy Vũ Sơn xốc màn kiệu, lại đến chuyện Lăng Ba biến mất bỏ trống xe ngựa. Vì vậy, nàng đành phải xốc lại tinh thần, trông chừng các muội muội thật cẩn thận.
Ai ngờ, nàng vừa quay vào tìm Hàn Nguyệt Khởi để tạm biệt thì lại bị hai cung nữ ngăn cản. Họ đều rất trẻ, chỉ mới mười lăm, mười sáu tuổi, và lễ phép nói:
– Mời Diệp đại tiểu thư đi theo chúng ta.
Thanh Lan theo họ đi vòng qua hành lang uốn khúc, nhìn thấy nữ quan bên cạnh Trưởng công chúa đang xách đèn lồng đứng chờ ở đó, trông như một bức tranh cổ. Thật ra, ngay từ khi Thanh Lan vừa gặp Trưởng công chúa, dù người kia chỉ là người hầu, nàng đã cảm thấy vô cùng thân thiết. Khí chất được tôi luyện nơi cửa Phật này không thể làm giả được; hai bên gặp nhau đều thấy vô cùng thân thuộc.
Cô nữ quan này cũng rất khách khí với nàng:
– Thưa Diệp Đại tiểu thư, điện hạ cho mời.
Thật ra, Thanh Lan đã đoán được chuyện gì sắp xảy ra. Thấy thái độ khách khí của nữ quan như vậy, nàng cũng an lòng được phần nào. Nàng đi xuyên qua hành lang uốn khúc, tiến vào chính điện nơi Trưởng công chúa đang nghỉ ngơi. Thái giám và cung nữ đang hầu hạ bên ngoài; bên trong, màn lụa buông xuống, mùi huân hương rất giống mùi trong chùa. Trưởng công chúa ngả mình trên trường kỷ, nhắm mắt dưỡng thần. Một cung nữ đang đấm chân cho ngài, và một bà vú già thì đang trò chuyện.
Thẩm Bích Vi đứng ngay cạnh đó, thấy Thanh Lan đi vào cũng không tỏ vẻ ngạc nhiên.
– Bẩm điện hạ, Diệp đại tiểu thư đã đến rồi, – Nữ quan tiến lại gần bẩm báo.
Thanh Lan hạ mày, cụp mắt tiến lên hành lễ. Lễ tiết của nàng không có gì để chê trách, ngay cả Thẩm Bích Vi cũng chưa chắc đã sánh bằng. Nữ quan nhìn thấy vậy, trên mặt cũng hiện lên vài phần tán thưởng. Tuy nhiên, Trưởng công chúa vẫn giữ vẻ mặt bất động, và cũng chưa miễn lễ cho nàng.
– Là Diệp gia thuộc Lại bộ à? – Trưởng công chúa hỏi.
– Bẩm điện hạ, phụ thân của thần nữ đang giữ chức Lại bộ Thị Lang, còn cậu thì là Giám sát Ngự sử tại Ngự Sử Đài,” Thanh Lan cung kính đáp.
Thật ra, lần trước ở Triệu gia, Thẩm Bích Vi đã có phần sai sót khi không muốn nêu tên ngoại tổ phụ mình. Đúng lễ tiết, khi quý nhân hỏi, cần phải báo rõ lai lịch của cả hai bên cha mẹ.
– À.
Trưởng công chúa khẽ ‘À’ một tiếng. Cung nữ bên cạnh dâng trà lên, và ngài uống trà rồi mới từ tốn nói:
– Lúc nãy, Bích Vi có nói với ta vài điều, nghe cũng có lý nhưng chưa thật rõ ý. Ta hỏi nó ai đã khuyên, nó đáp là do tiểu thư đề xuất, vậy nên ta gọi tiểu thư đến đây. Hãy nói kỹ xem, thế nào gọi là ‘mang ngọc mắc tội’, và thế nào là ‘khoai lang nóng bỏng tay’?
Nếu mấy ngày nay Trưởng công chúa chỉ đóng vai ‘quý nhân’ trong các buổi tiệc, thì đây là câu hỏi đầu tiên của ngài kể từ lúc chủ trì Hoa Tín yến đến giờ.
Phàm là những người có hiểu biết về quyền lực, họ đều hiểu sức nặng của câu hỏi này.
Tuy nhiên, Thanh Lan vẫn bình thản đối diện với mọi thứ.
– Thưa điện hạ, thần nữ đã nhờ Thẩm tiểu thư nêu ý kiến với điện hạ. Nếu có điều gì sai sót, đó cũng là lỗi của thần nữ.
Nghe Thanh Lan nói vậy, Thẩm Bích Vi lập tức muốn tiến lên, nhưng cô nàng bị Trưởng công chúa liếc một cái liền rụt về.
– Ngẩng đầu lên, – Thanh Lan nghe thấy Trưởng công chúa nói.
Thanh Lan ngẩng đầu lên nhưng mắt vẫn rũ xuống. Nàng đương nhiên hiểu rằng Trưởng công chúa muốn xem mặt nàng, chứ không phải để nàng ngắm nhìn mình. Ngẩng đầu nhìn quân vương chẳng khác nào sự thách thức; đó là điều nàng đã học được từ năm năm tuổi khi theo mẫu thân vào cung dự yến hội. Mười tám năm đã trôi qua, nàng vẫn là Diệp Thanh Lan quỳ dưới bậc thềm, với lễ nghi chu toàn, chỉ là phía trước không còn bóng dáng của mẫu thân nữa.
Nàng sở hữu dung nhan xinh đẹp, là một tiểu thư khuê các đoan trang nhất, dịu dàng, tao nhã, lại còn mang cốt cách của văn nhân.
– Tại sao tiểu thư lại bảo Bích Vi nêu ý kiến với ta? – Trưởng công chúa hỏi.
– Hai mươi tư tiệc Hoa Tín yến là sự kiện lớn trong kinh thành, trong khi việc Quân Trấn Bắc vào kinh thụ phong cũng là đại sự của quốc gia. Hai sự kiện lớn đụng độ nhau khó tránh khỏi khiến lòng người xao động, gây ra nhiều lời đồn đãi. Thế nhân ngu dốt, không hiểu rằng Trưởng công chúa phụng mệnh bệ hạ chủ trì Hoa Tín yến là để sắp xếp nhân duyên cho các quan tướng chưa kết hôn, chứ không phải để chia rẽ những cặp phu thê tào khang. Vì Hoa Tín yến liên quan đến hôn sự của các thế gia, nó vừa là ‘mang ngọc mắc tội’, vừa là ‘khoai lang nóng bỏng tay’. Do đó, bệ hạ giao cho điện hạ chủ trì là thể hiện sự tin tưởng tuyệt đối, đồng thời điện hạ cũng giúp bệ hạ phân ưu. Thân là thần nữ, chúng thần đương nhiên phải tận tâm tận lực trù tính vì điện hạ, dũng cảm can gián, dẹp loạn chỉnh đốn, không được lấy lợi ích riêng của bản thân làm trọng.
Thanh Lan nói năng rành mạch, rõ ràng từng chi tiết. Nữ quan đứng bên cạnh nghe được cũng sáng mắt lên, lộ rõ vẻ mặt tán thưởng.
Trưởng công chúa vẫn không dao động.
– Nếu vấn đề quan trọng như vậy, tiểu thư chỉ cần nhắc nhở ta cẩn thận là đủ. Sao lại phải dùng đến hai chữ ‘can gián’?
Giọng nói của Trưởng công chúa như vang vọng từ tầng mây cao vút, có thể xuyên thấu tâm khảm của người khác.
– “Can” là muốn thay đổi tâm ý, “gián” là thần tử thẳng thắn khuyên nhủ, để quân vương sửa chữa sai lầm, – Ngài nhẹ nhàng chỉ ra ý nghĩa sâu xa trong lời nói của Diệp Thanh Lan, – Tiểu thư cũng lo ta muốn giúp tướng lĩnh quân Trấn Bắc hưu thê tái giá ư?
Bầu không khí trong điện nhất thời trở nên lạnh lẽo. Diệp Thanh Lan vẫn rũ mắt, lặng lẽ quỳ trên mặt đất mà không nói một lời.
Sự im lặng của nàng đã là một câu trả lời.
– Hỗn xược!, – Nữ quan bên cạnh công chúa là người đầu tiên lên tiếng nạt nộ, – Tiểu thư có thân phận gì, mà lại dám nghi vấn điện hạ?
Diệp Thanh Lan vẫn giữ im lặng, rũ mặt xuống. Gương mặt thuần khiết, xinh đẹp tựa đóa hoa sen ấy không hề lộ chút bối rối nào.
– Điện hạ không cần giúp tướng lĩnh quân Trấn Bắc hưu thê tái giá, – Nàng bình tĩnh đáp lại Trưởng công chúa, – Nhưng chỉ cần trên Hoa Tín yến có bất kỳ vụ hưu thê tái giá nào, người đời đều sẽ ngầm thừa nhận đó là do điện hạ thúc đẩy.
Thanh Lan khẽ nhấc mắt, lặng lẽ nhìn thẳng Trưởng công chúa, rồi nói:
– Mang ngọc mắc tội là điện hạ, khoai lang nóng bỏng tay cũng là điện hạ. Sinh ra trong thiên gia, chẳng phải điện hạ đã sớm thấu hiểu điều này ư?
Mọi người trong điện đều kinh ngạc. Nữ quan bên cạnh Trưởng công chúa chỉ vào mặt Thanh Lan, lắp bắp không nói nên lời. Đúng vậy, những lời khen ngợi dành cho người trong cung thường chỉ xoay quanh lễ tiết chu toàn, không thua kém ai. Nhưng nếu có một người dám nói ra điều mà ngay cả người trong cung cũng chẳng dám, thì không ai có thể giữ được sự ung dung nữa.
– Hỗn láo! – Nữ quan đang định quát Thanh Lan dừng lại thì bị Trưởng công chúa giơ tay ngăn cản.
Trưởng công chúa trông chỉ khoảng ba mươi tuổi, diễm lệ tựa một bông mẫu đơn đỏ thắm đang nở rộ. Ngài dường như vẫn chưa bị Thanh Lan làm giật mình, mà vô cùng bình tĩnh hỏi:
– Vậy theo ý của tiểu thư, Bản cung nên tự xử thế nào?
Ngài đã dùng lễ đối đãi, đương nhiên Thanh Lan cũng phải dùng lễ tiết của mưu sĩ để hồi đáp.
– Thuở xưa, Tử Lộ hỏi Khổng Tử: ‘Nếu vua nước Vệ mời thầy đi làm quan, thầy sẽ làm gì trước tiên?’. Khổng Tử đáp: ‘Tất phải chính danh đã!’ (1). Thần nữ trả lời điện hạ, cũng chỉ có câu này: ‘Danh không hợp thì lời nói sẽ không thuận, lời nói không thuận thì việc không thành.’ Trước mắt, chi bằng điện hạ hãy tổ chức một yến tiệc, công bố với thiên hạ ý định thực sự của điện hạ khi chủ trì Hoa Tín yến. Sau đó, thiết lập một bộ phận phụ trách riêng biệt để quản lý các thị nữ trong kinh và các tướng lĩnh Quân Trấn Bắc. Đồng thời, hãy khen ngợi các nữ quyến trong Quân Trấn Bắc, chọn ra vài người để sắc phong cáo mệnh. Sau đó, im lặng chờ xem biến chuyển.
Thanh Lan trích dẫn điển cố trong Luận Ngữ, câu chuyện về nước Vệ khi lễ nghĩa băng hoại, Vệ Linh Công hôn quân vô đạo. Tử Lộ đã hỏi Khổng Tử rằng nếu vua Vệ mời ông chủ trì triều chính, điều đầu tiên ông sẽ làm là gì. Khổng Tử đáp rằng trước tiên phải ‘chính danh’.
Mấy lời càm ràm lúc rảnh rỗi của Lăng Ba quả thật không sai. Hoa Tín yến hiện tại thực sự đang rơi vào cảnh hỏng hết lễ nghi. Trong số các phu nhân, những lão Vương phi đáng lẽ phải chủ trì thì người đã già yếu, người lại bệnh tật triền miên; Bình quận vương phi vẫn chưa chính thức tiếp quản; Thẩm phu nhân cũng ốm mệt quanh năm. Về phía các tiểu thư, Thẩm Bích Vi không chịu đứng ra, còn Lư Văn Nhân lại cố tình đẩy Lư Uyển Dương lên, khiến tình hình càng thêm hỗn loạn. Hơn nữa, chuyện Quân Trấn Bắc hồi kinh quả đúng là ‘khoai lang nóng bỏng tay’.
Nếu chỉ là những chuyện này, Thanh Lan sẽ không để tâm.
Tuy nhiên, nữ quyến của Quân Trấn Bắc đang hoang mang lo sợ. Các quan lại kinh thành liên tục mở tiệc mời tướng lĩnh Quân Trấn Bắc, ngày đêm tiệc tùng sênh ca, ca kỹ vũ nữ, tiểu thiếp biếu tặng như nước chảy, làm nguy hại nghiêm trọng đến danh tiếng của Hoa Tín yến. Nếu cứ tiếp tục tình trạng này, sớm muộn cũng sẽ có đại họa lâm đầu. Lư Văn Nhân tâm tính lệch lạc, Hàn Nguyệt Khởi thì bận bịu, chỉ có Diệp Thanh Lan nàng nhìn thấu mọi thứ và biết cách dẹp loạn chỉnh đốn, vì vậy mới có màn can gián này.
Nhưng thật ra, nàng vốn không định tự mình lộ diện, nên bây giờ mới có cảnh Trưởng công chúa cười nhạt và hỏi:
– Nếu là can gián thật, tại sao lại muốn Thẩm Bích Vi thay tiểu thư nêu ý kiến?
Thật ra, hôm nay lúc đi vào, Thanh Lan cũng không hề lo lắng. Những lời nói của nàng tựa như châu ngọc, và Trưởng công chúa là người anh minh, biết nhìn xa trông rộng, sao có thể không hiểu, càng không thể trách tội nàng.
Thanh Lan mỉm cười đáp lại:
– Điện hạ đương nhiên sẽ không vì những phiền nhiễu thế tục mà bỏ qua lời nói đúng. Nhưng thần nữ cũng không thể tăng thêm gánh nặng cho điện hạ.
Thân phận hiện tại của nàng khá khó xử. Đã hai mươi tư tuổi mà vẫn chưa kết hôn, không khỏi khiến người ta nghi ngờ nàng có vấn đề gì. Trái lại, Thẩm Bích Vi là thế gia quý nữ lớn lên trong tầm mắt của Trưởng công chúa, thêm lần nêu ý kiến này, hình tượng cô nàng trước mặt Trưởng công chúa chắc chắn sẽ tốt đẹp hơn nhiều.
Thế nhưng, Thẩm Bích Vi không phải người chịu chiếm lợi của người khác, chắc chắn khi Trưởng công chúa hỏi đến, cô nàng đã khai ra Diệp Thanh Lan.
Đương nhiên Trưởng công chúa cũng thấu hiểu ý Thanh Lan, nên ngài mới nhìn nàng mà mỉm cười.
– Tiểu thư không sợ nó chiếm trọn công lao ư? Tuy nói tình cảm tỷ muội tốt, nhưng Hoa Tín yến có nhiều biến cố lắm.
Thẩm Bích Vi quả đúng là to gan, lúc này cũng không quên lén ném một cái liếc xéo sang.
– Không khí của Hoa Tín yến thế nào là do điện hạ quyết định. Nếu bầu không khí của Hoa Tín yến tốt đẹp, chúng thần nữ đương nhiên cũng sẽ vui vẻ. Công lao không nhất thiết phải thuộc về riêng thần nữ. Vả lại, Bích Vi là người khảng khái như ẩn sĩ trong núi, đương nhiên sẽ không để tâm chút danh tiếng nhỏ nhoi ấy.
– Diệp Thanh Lan, ta nhớ tiểu thư, – Trưởng công chúa từ tốn nói, – Năm đó trong cung tuyển nữ quan, có nhắc đến tên của tiểu thư.
Diệp Thanh Lan chỉ cúi đầu hành lễ.
– Điện hạ đã để mắt đến, Thanh Lan xin ghi nhớ trong lòng.
Thế là mọi chuyện êm xuôi. Trưởng công chúa ban tặng túi thơm, vật phẩm mang kiểu dáng trong cung, biểu thị sự khen ngợi đối với lời can gián của cả hai. Nữ quan tự mình xách đèn lồng tiễn nàng tới cuối hành lang, dường như có điều muốn nói nhưng rồi lại thôi, cuối cùng chỉ cất lời:
– Chuyện đời như nước, thủy triều lên xuống là lẽ thường tình, Diệp tiểu thư chớ sầu muộn.
Những người phụ nữ xuất sắc luôn trân trọng lẫn nhau, Diệp Thanh Lan cũng biết nữ quan đang an ủi mình, bèn mỉm cười trả lời:
– Đa tạ cô cô trấn an.
Nữ quan thấy Thanh Lan ứng đối khéo léo, trong lòng càng thêm tiếc nuối. Sau khi tiễn Diệp Thanh Lan và Thẩm Bích Vi về, thấy Trưởng công chúa đang xem xét thực đơn, dường như đã quên sạch màn nêu ý kiến kia, bà không nhịn được mà nói:
– Bẩm điện hạ, thần nghe nói năm nay Diệp tiểu thư đã hai mươi tư tuổi…
Nữ quan trong cung cũng có rào cản tuổi hai mươi lăm: hoặc là được gả chồng, hoặc ở lại cung phụng đến già. Theo ý của nữ quan, chi bằng thu nhận Diệp Thanh Lan vào hàng ngũ nữ quan, sau đó lấy danh nghĩa của Trưởng công chúa để gả đi. Như vậy, Diệp Thanh Lan vừa được hãnh diện, Trưởng công chúa cũng có thêm một người hỗ trợ đắc lực. Với tài mạo của nàng, việc dùng để thông gia lôi kéo một tướng lĩnh Quân Trấn Bắc đâu phải chuyện khó? Chẳng phải vẹn cả đôi đường sao?
Nhưng Trưởng công chúa không ngẩng đầu, chỉ nhàn nhạt nói:
– Tĩnh Dung lại sốt ruột rồi.
Nữ quan tên Tô Tĩnh Dung, chính là người từng để mắt A Thố trước đây. Dù sao cũng còn trẻ, cô ấy vẫn chưa trầm ổn như các bà vú lớn tuổi. Bà vú già đang mài mực nghe thấy liền liếc nhìn cô một cách nhắc nhở.
Tô Tĩnh Dung nhận lấy thỏi mực từ tay bà vú, vừa mài mực vừa dõi theo thực đơn trong tay Trưởng công chúa, hai mắt lập tức sáng ngời.
– Điện hạ định tổ chức yến hội thật ạ?
– Diệp Thanh Lan đã nói đến vậy rồi: ‘Danh không chính thì ngôn bất thuận, ngôn bất thuận thì việc bất thành’, – Trưởng công chúa lạnh nhạt đáp. – Nếu ta không tổ chức một yến tiệc trước, sao có thể chính danh cho đúng, và xứng đáng với lần can gián này của nó
– Vâng.
.
.
.
Về phần Diệp Thanh Lan, nàng đã cùng Thẩm Bích Vi rời khỏi Ngụy phủ. Thẩm Bích Vi, vốn dĩ luôn xem mình như đấng nam nhi, đã mặc Hồ phục cưỡi ngựa, đích thân tiễn nàng về Diệp gia, nhờ vậy cũng tránh được việc bị người khác chặn đường.
Diệp Thanh Lan về đến nhà, thấy Thẩm Bích Vi quay lưng định đi bèn gọi lại:
– Sao muội không vào uống chén trà cho ấm người?
– Không uống, đỡ bị Lăng Ba bắt được, lại phải ngồi nghe càu nhàu.
Thẩm Bích Vi hào sảng nói, đang định bỏ đi thì lại xoay người lại, nghi ngờ nhìn Diệp Thanh Lan.
– Sao vậy? – Diệp Thanh Lan cười nhìn cô nàng.
– Thanh Lan tỷ tỷ để muội nêu ý kiến trước mặt Trưởng công chúa, không phải vì chuyện kia chứ?
– Chuyện nào? – Diệp Thanh Lan biết rõ còn hỏi.
Gương mặt đoan trang, bình tĩnh của nàng khiến người ta không cách nào gặng hỏi thêm. Thẩm Bích Vi cũng đành nói:
– Bỏ đi vậy, không liên quan đến tỷ, đều do Lăng Ba tác quái.
Thẩm Bích Vi nói xong cũng không gặng hỏi Diệp Thanh Lan thêm nữa, chỉ xoay người nhảy lên ngựa, cau mày nói:
– Lăng Ba lại đi đâu rồi, hay đang tính toán chuyện gì chứ?
Ai cũng khen người Thẩm gia tài giỏi. Thiếu phu nhân thì bày mưu tính kế, Đại tiểu thư khí thế hơn người nhưng thật ra bề ngoài hung hăng, lại âm thầm chịu thiệt. Có lẽ Thanh Lan không cần hỏi cũng biết Lăng Ba đang tính toán chuyện gì.
Cũng giống như nàng vừa dùng một lời can gián đã hủy bỏ bữa tiệc mà Hàn Nguyệt Khởi muốn tổ chức với Thôi Cảnh Dục.
.
.
.
(1) Đoạn này trích trong Luận ngữ, nguyên văn là:
Tử Lộ nói: Nếu vua nước Vệ mời thầy đi làm quan, thầy làm gì trước tiên?
Khổng tử nói: Tất phải chính danh đã.
Tử Lộ nói: Phải vậy ư? Thầy nói viển vông quá, sao phải chính danh ?
Khổng tử nói: Sao trò nói năng thô thiển thế? Quân tử gặp việc mình chưa rõ thì không nên nói tùy tiện…Danh không hợp thì lời nói sẽ không thuận, nói không thuận thì việc không thành. Việc không thành thì lễ nhạc mất trật tự. Lễ nhạc mất trật tự thì hình phạt không đúng đắn, hình phạt không đúng thì dân không biết làm thế nào cho đúng. Vậy người quân tử khi có danh phù hợp với thực thì có thể nói ra được, nói được thì thực hành thông suốt. Quân tử không bao giờ sơ suất với lời nói của mình.
